Veel atleten dromen ervan om ooit in hun sportcarrière de Belgische driekleur te mogen verdedigen op de Olympische Spelen. Zowel deelnemen aan de Zomerspelen als de Winterspelen is een unicum. Toch is er een Belgische atlete die van beide sportevenementen mocht proeven. Hanna Mariën (40) nam als loopster van de 4×100-ploeg deel aan de Zomerspelen in 2008 en als bobsleester aan de Winterspelen in 2014. Haar deelnames waren een groot succes.
Van de atletiekpiste in Peking 2008 naar de bobsleebaan in Sotsji 2014, Hanna Mariën weet wat het is om van het ene uiterste naar het andere te gaan. We gaan terug naar de periode voor het olympische succes van de atlete. Mariën, geboren in Herentals, liet zich al op jonge leeftijd gelden. Op 16-jarige leeftijd pakte ze haar eerste nationale titel bij de scholieren. Daarna volgde nog drie nationale titels bij de jeugd. In 2003 veroverde ze haar eerste gouden seniorenmedaille op het BK Indoor op de 200 meter.
Het begin van het gouden tijdperk
Op 22 augustus 2008 schreef België sportgeschiedenis. De 4×100-vrouwen liepen naar het goud op de Olympische Zomerspelen in Peking. Dat goud was eerst nog zilver, de Russinnen werden in 2016 geschrapt als winnaars wegens dopinggebruik. Hanna Mariën, Kim Gevaert, Elodie Ouedraogo en Olivia Borlée konden hun geluk niet op, maar de weg naar het goud was lang.
In 2001 stonden Kim Gevaert, Elodie Ouedraogo, Kathleen De Caluwé en Nancy Callaerts aan de wieg van de aflossingsploeg. Zij waren de hoofdrolspeelsters. Hanna Mariën was de reserveloopster die moest ingrijpen als er iemand zou uitvallen. Ze droomden van een deelname aan het WK in het Canadese Edmonton en dat bereikten ze ook.
“We hebben keihard voor de Spelen getraind en hebben onze grenzen verlegd”
Hanna Mariën (Belga Sport)
Mariën kreeg in 2006 op 24-jarige leeftijd een basisplekje bij de estafetteploeg. Samen met Olivia Borlée vervingen ze Kathleen De Caluwé en Nany Callaerts. Zij stopten na het WK in het Finse Helsinki (2005). Kim en Elodie kregen er zo twee talentvolle loopsters bij. Ze kregen een eerste kans op het EK in het Zweedse Göteborg (2006).
Internationale erkenning
Een jaar later tankten Hanna, Olivia, Kim en Elodie vertrouwen op het WK in het Japanse Osaka. Ze toonden aan de hele wereld wat ze waard waren en vertrokken met een bronzen medaille op zak naar de Zomerspelen in Peking.
De vier loopsters verschenen met de nodige tape aan de start van hun loopnummer. Ze konden hun blessures niet meer verstoppen. “Het zijn de Olympische Spelen. We hebben daar keihard voor getraind en hebben onze grenzen verlegd. Dan is het ook logisch dat uw lichaam met haken en ogen aan elkaar hangt”, vertelde Hanna Mariën in de reportage van Belga Sport.
Hoopvolle halve finale
Het moment was aangebroken: de halve finale. België kreeg baan 7 toegewezen. Olivia was de eerste loopster, Hanna was de tweede in lijn, Elodie liep de voorlaatste 100 meter en de eindsprint was voor Kim.
Olivia vertrok goed en zat meteen in het spoor van de Nigeriaanse loopster voor haar. Toen Hanna wou aanzetten, zakte ze door haar knie. “Ik ben gelijk een zot beginnen lopen, achterom kijken was geen optie. Ik wist niet hoe de wissel was verlopen met Olivia, maar die met Elodie vond ik heel slecht. Dan begon ik te panikeren”, aldus Hanna over haar 100 meter.
“Die nacht heb ik ook slecht geslapen want je weegt alle mogelijke situaties af”
Hanna Mariën (Belga Sport)
De laatste wissel liep mis voor de Verenigde Staten van Amerika, waardoor Gevaert op kop kon vertrekken. Ze hield stand en zo won België de halve finale. Dat gaf de vier atletes een boost voor de finale.
“Het was het laatste weekend van de Spelen en België had nog geen medaille. Toen zei Elodie: “Als we morgen een medaille pakken, dan zijn we toch helden.” Dan begin je te dromen. Die nacht heb ik ook slecht geslapen want je weegt alle mogelijke situaties af.”
Intimiderende Jamaicanen
Op 22 augustus 2008 liepen de Belgische vrouwen de belangrijkste finale van hun carrière. Voor het startschot begonnen de Jamaicaanse loopsters ook het mentale spelletje te spelen. Ze intimideerden hun tegenstanders. Ze liepen de piste op met muziek in hun oren, terwijl dat duidelijk niet mocht. Een Chinese vrijwilliger maakte hen daar attent op, maar die kreeg de wind van voren.
LEES OOK: Pioniers van morgen: ‘Golden Sprintgirl’ Rani Rosius zit haar idool Kim Gevaert op de hielen
Om 15.15 u zat heel België op het puntje van zijn stoel. De Belgische vrouwen startten nu in baan 5, in de halve finale was het baan 7. Zou het oneven getal weer geluk brengen? De estafetteploeg behield zijn volgorde: Olivia – Hanna – Elodie – Kim.
Vliegende start en foutloze stokwissels
Borlée schoot goed uit de startblokken. De Waalse moest op haar tanden bijten van de pijn, maar dan nog had ze een goeie dag. De jarenlange training van de stokwissels loonde, want de wissel met Hanna was perfect. Olivia schreeuwde haar landgenote moed toe. Hanna liep op haar beurt ook een goeie 200 meter. In derde positie gaf ze haar stok door aan Elodie. Weer was er een foutloze stokwissel.
Bij de tweede wissel gingen Jamaica en het Verenigd Koninkrijk de mist in. Hun wissel liep helemaal verkeerd en waren uitgeschakeld.
“Dit is het moment waar we alles voor hebben gedaan”
Coach Rudi Diels (Belga Sport)
Elodie schoot weg en liep goed voorin. België en Rusland waren aan elkaar gewaagd. Ze gaf haar stok op hetzelfde moment als de Russische loopster door aan Kim. Gevaert sprintte uit het pak. Alle ogen waren op haar gericht. Weeral schudde ze een eindsprint van jewelste uit haar benen. Het was een nek-aan-nekrace met Rusland, maar Gevaert kon de Russin niet meer bijhalen. Ze werd tweede en had wat voorsprong op de derde, Nigeria. De Belgen zetten een tijd neer van 42.54.
De loopsters vielen elkaar in de armen en barstten in tranen uit. Ze konden het niet geloven. De beelden leveren nu nog steeds kippenvel op. “Dit is het moment waar we alles voor hebben gedaan. Het enige wat je dan hoopt is dat de wedstrijd niet wordt herroepen, dat er geen klacht zou binnenkomen. Want dat is toch de schrik die je altijd hebt”, vertelde coach Rudi Diels in Belga Sport.
Bekijk hier de finale van de 4×100 meter in Peking
Van zilver naar oververdiend goud
Na de wedstrijd werd tegen Rusland een klacht ingediend. De slotloopster Yuliya Chermoshanskaya liep uit het niets Kim eraf op het einde. “Haar versnelling was enorm verdacht, want van Gevaert loop je niet zomaar weg. Dan kwam de dopingcontrole en daar was veel commotie om, want de Russinnen wilden niet gaan”, aldus Elodie.
De Belgische vrouwen moesten toch tevreden zijn met een zilveren medaille in Peking, maar in augustus 2016 kwam het nieuws dat ze in Peking eigenlijk goud hadden gepakt. In 2016 werden de urinestalen uit 2008 hertest en toen kwam aan het licht dat slotloopster Yuliya Chermoshanskaya een positieve dopingtest had afgelegd. De Russinnen werden als winnaars geschrapt en zo was het goud voor België.
“Ik nam mijn telefoon en zag plots dat ik twintig gemiste oproepen had en verschillende sms’en van mensen die me proficiat wensten. Dan denk je van: “Hoe is dat mogelijk dat dat uiteindelijk nog is bovengekomen?”, vertelde Hanna.
| Top 4 van de 4×100 meter bij de vrouwen op de Olympische Spelen in Peking in 2008 (in seconden) |
| 1. België: 42.54 |
| 2. Nigeria: 43.04 |
| 3. Brazilië: 43.14 |
| 4. Duitsland: 43.28 |
Op 9 september werden Hanna, Olivia, Elodie en Kim gehuldigd op de Memorial Van Damme in 2016. Daar hebben ze ook hun gouden medaille in ontvangst mogen nemen.
Kim Gevaert stopte uiteindelijk na de Memorial Van Damme van 2008. Anne Zagré verving Gevaert als slotloopster, maar de 4×100 meter greep naast een kwalificatie voor de Spelen in Londen (2012). Toen besloot Hanna Mariën om haar spikes te ruilen voor een bobslee.
Hanna, Kim, Elodie en Olivia werden op de Memorial Van Damme in 2016 gehuldigd voor hun gouden olympische medaille
Van atletiekpiste naar bobsleebaan
Na haar atletiekcarrière bleef Hanna vertoeven in de sportwereld. Ze stortte zich volledig op een wintersport, bobslee. Je hoort wel vaker dat sprinters de oversteek maken naar bobslee doordat ze over een snelheid beschikken die goed van pas komt in de wintersport. Dat is ook de reden waarom Hanna een Belgian Bullet werd. “Piloten Elfje Willemsen en Eva Willemarck trokken even aan mijn mouw. Ze zochten iemand die sterk en snel was. Zonder al te lang na te denken heb ik toegezegd, hoewel ik nog nooit een bobslee van dichtbij gezien had”, vertelt Hanna Mariën in De Zondag.
Stuurvrouw Elfje Willemsen en remster Hanna Mariën verzekerden zich op 6 januari 2014 van een olympisch ticket voor de Winterspelen in het Russische Sotsji. Ze eindigden als 6e in de wereldbekermanche bobslee in het Duitse Winterberg. De voorbereidingen voor de Winterspelen in februari konden beginnen.
(lees verder onder de foto)
Uitstekende trainingen geven hoop
In de trainingen op de Winterspelen deden Elfje en Hanna het goed met hun bobslee ‘Spanky’. Ze klokten uiteindelijk de derde beste tijd en bereikten de hoogste topsnelheid, 133,2 km/h. De twee mikten op een plaats in de top 8. Op de Sankibaan in Krasnaya Polyana konden ze hun kwaliteiten kwijt, maar aan hun start moest nog gewerkt worden.
Eerste olympische afdalingen
Op 18 februari 2014 stonden de eerste twee runs op het programma. Om 16.15 u gleden Elfje en Hanna voor het eerst met hun Spanky van de Sankibaan in Sotsji. “Een grote tl-lamp. Een hypermoderne afdaling”, vertelde Elfje over de bobbaan in Gazet van Antwerpen. Hun bosblee, Spanky, werd verkozen tot de mooiste van de Winterspelen in 2014. Of hun prestaties ook bekroond zouden worden, was nog even afwachten.
Na hun eerste run dacht het bobsleeduo dat ze diep in het klassement zouden wegzakken. Ze waren teleurgesteld, maar dat was voor niets nodig. De Belgian Bullets zetten de vierde beste tijd neer (57.92). Er was nog wel wat werk aan de winkel. Na een matige start, waar ze dikwijls tijd verloren, kwamen ze te vaak in aanraking met de kanten van de baan. De tweede bocht bleek een werkpunt voor het duo. Toch kon de vice-olympisch kampioene van 2008 tevreden zijn met haar eerste optreden op de Winterspelen. In de tweede afdaling hielden ze hun vierde plaats vast. Op één plaats van een medaille dook het bobsleeduo in Sotsji de nacht in.
Bekijk hier de tweede heat van de Belgian Bullets (vanaf 1:43)
Tegenvallende tweede dag in Sotsji
Op 19 februari 2014 stonden Hanne en Elfje voor een moeilijke uitdaging. Het verschil met hun achtervolgers was niet groot en een podiumplek lag niet binnen handbereik. Ze stonden erop gebrand om hun knappe vierde plek te verdedigen. Om 17.23 u dook het duo voor de derde keer naar beneden in het Sanki Gliding Center.
Maar Hanna en Elfje haalden met hun bobslee Spanky niet meer het niveau van de dag ervoor. Ze behaalden wel telkens de topsnelheid, maar hun start werd er niet beter op in dag 2 en ze bleven de kanten van de bobbaan ongewild opzoeken. In de derde heat zette het duo de achtste beste tijd neer. Na de laatste afdaling van hun Spelen klokten Hanna en Elfje de zevende beste tijd. Hun vierde plaats van de dag voordien werd uitgewist. Nederland en Duitsland wipten over België, maar onze Belgian Bullets mochten enorm tevreden zijn met een zesde plek.
“Nu is dit een ontgoocheling”
Hanna Mariën (Het Belang van Limburg)
“We hadden zo graag die vierde plek behouden en op het eerste moment is dit een ontgoocheling”, zei Hanna na hun zesde plek in Het Belang van Limburg. De tranen bleven niet uit. Tranen van teleurstelling dat ze hun vierde plek niet hadden kunnen vasthouden, maar toch ook van trots. Ze namen immers een olympisch diploma mee naar huis. Mariën beschikt over een mooie olympische prijzenkast in haar woning in Borsbeek.
| Top 8 van de tweevrouwsbob (bobsleeën) op de Olympische Winterspelen in Sotsji (2014) |
| 1. Canada: 3:50.61 |
| 2. Verenigde Staten van Amerika (1): 3:50.71 |
| 3. Verenigde Staten van Amerika (2): 3:51.61 |
| 4. Nederland: 3:52.27 |
| 5. Duitsland (1): 3:52.29 |
| 6. België: 3:52.57 |
| 7. Duitsland (2): 3:52.71 |
| 8. Zwitserland: 3:53.20 |
Operatie Winterberg
Vijftien jaar geleden stonden Belgische bobsleesters in België nog nergens. In 2007 werd een programma gemaakt, Bobslee: Operatie Winterberg, in de hoop om voor het eerst in de geschiedenis van België een vrouwelijke bobsleeteam op poten te zetten. Uit 75 deelneemsters werden uiteindelijk zes personen geselecteerd die zich konden toespitsen op de sport. Speerwerpster Elfje Willemsen was daar één van. Deze vierdelige reeks werd uitgezonden op Canvas. In het programma zag je hoe de bobsleesters gekozen werden en kon je hun trainingen volgen waar ze toewerkten naar de grote droom: de Olympische Spelen van 2010 in Vancouver (Canada). Daar eindigden de Belgian Bullets (Eva Willemarck en Elfje Willemsen) als 14e, maar de 6e plek in Sotsji was een historisch moment voor het Belgische bobsleeteam.
Mariën schoolde zich in amper twee jaar om tot een puike bobsleester. Daar ging hard en veel werk aan vooraf. Over die sprintsnelheid beschikte ze al, maar daar komt dan nog eens veel krachttraining bij kijken want ze moeten toch een slee van 180 kg vooruit duwen. Maar de Spelen in Sotsji waren haar eerste en laatste Winterspelen. Op 5 mei raakte bekend dat Hanna een punt zette achter haar bobsleecarrière.
Foto: © Johnny De Ceulaerde
